واحد 3 – بهداشت                                    

داشتن فعاليت، تحرّک و نشاط از نشانه هاي انسان سالم است. فرد سالم به راحتي فکر مي کند و وظايف خود را به خوبي انجام مي دهد. با ديگران به خوبي ارتباط برقرار مي کند و در کارهاي گروهي به خوبي فعاليت ميکند.
همه ي ما از بيماري، خاطره اي رنج آور و ناراحت کننده در ذهن داريم و مي دانيم که اين وضعيت در کار طبيعي جسم، روان و فعاليتهاي اجتماعي، اختلال ايجاد مي کند. فرد بيمار معمولاً با اقدامات درماني، بهبود مي يابد اما گاه اثرات بيماري تا آخر عمر باقي مي ماند و گاهي منجر به مرگ او مي شود.

بهداشت و سلامتي

سلامتي به طور کلي يعني آسايش کامل جسمي، رواني و اجتماعي. براي دستيابي به سلامتي بايد اعضاي

بدن وظايف خود را به خوبي انجام دهند، پس نياز به مراقبت دارند.

علم و هنر پيشگيري از اختلالات، بيماريها و افزايش طول عمر و سطح سلامتي را بهداشت مي گويند. براي تأمين بهداشت، تلاش و کوشش فردي و همگاني لازم است. بهداشت، علم پيشگيري است و هزينه هاي اندک آن قابل مقايسه با هزينه هاي گزاف درمان نيست. يکي از قوي ترين و ارزان ترين روشهاي علمي براي حفظ سلامتي، انجام واکسيناسيون به موقع و منظم است. بسياري از بيماريهاي خطرناک دوران کودکي با واکسن قابل پيشگيري است. واکسيناسيون علاوه بر کاهش مرگ و مير کودکان و نوزادان، مانع گسترش بيماريهاي واگيردار مي شود و خسارتهاي ناشي از اين گونه بيماريها را به حداقل کاهش مي دهد.

محيط زيست و سلامتي

هوايي که تنفس مي کنيم، آبي که مي آشاميم و براي آبياري و پرورش ماهي و شست و شو از آن استفاده مي کنيم، زميني که روي آن زندگي، زراعت و دامداري مي کنيم و به طور کلي آنچه پيرامون ماست و بر ما تأثير مي گذارد و از ما تأثير مي گيرد، محيط زيست ناميده مي شود. بسياري از بيماريهاي خطرناکي که بشر به آن دچار مي شود در اثر زندگي در محيط ناسالم به وجود مي آيد. زندگي و سلامت ما به محيط زيست ما وابسته است.

اهميت محيط زيست

کره ي زمين زيستگاه اصلي انسان و ديگر موجودات زنده است. عوامل طبيعي در ارتباط با هم و بطور هماهنگ، عمل مي کنند تا شرايط طبيعي براي همه ي موجودات زنده، فراهم شود. اگر هر کس در هر نقطه ي کره ي زمين به محيط زيست صدمه بزند، نتيجه ي آن بر تمام مردم کره ي زمين و ساير جانداران اثر مي گذارد.

عوامل آلوده کننده ي محيط زيست و راههاي پيشگيري از آن

يکي از عوامل آلودگي و نابودي محيط زيست، ازدياد بي رويه ي جمعيت و استفاده ي نامناسب از ذخاير کره ي زمين است. سَمهاي موجود در فاضلاب کارخانه ها و منازل، زباله ها و گازهاي سمي حاصل از سوخت ماشينها، کارخانه ها و وسايل گرم کننده ي خانگي و قطع بي رويه ي درختها و استفاده بي رويه از منابع طبيعي، از جمله عواملي هستند که موجب آلودگي هوا و آب و کاهش منابع طبيعي مي گردند. زباله نيز يکي از عوامل آلوده کننده است.

زباله چگونه موجب آلودگي محيط زيست مي شود؟

مي دانيد که زباله، پس مانده ي مواد غذايي، قوطي و شيشه هاي خالي، کاغذ، نايلون و ساير وسايل دور ريختني است. پخش شدن زباله در محيط زندگي، موجب جمع شدن حشرات و جانوران موزي مي شود و محل مناسبي براي رشد و تکثير ميکروبها مي گردد. گازهاي حاصل از انباشته شدن زباله ها موجب آلودگي هوا و شيرابه هاي ناشي از تخمير آنها موجب آلودگي آب و خاک مي گردد.

زباله ها بايد در کيسه هاي محکم و ظروف دردار باشند و در ساعت مقرّر به خارج از منزل و محيط کار منتقل شود. دفع بهداشتي زباله ممکن است به صورت دفن به طريقه ي صحيح، سوزاندن و يا بازيافت باشد. حشراتي مثل پشه، مگس و سوسک و جانوران موزي، عوامل انتقال انواع بيماريهاي خطرناک و کشنده هستند. براي از بين بردن حشرات و جوندگان بايد فقط در موارد بسيار ضروري از سموم شيميايي استفاده شود؛ زيرا حشره کشها و سموم شيميايي، هم براي سلامتي انسان و هم براي محيط زيست خطرناک اند.

حوادث و ايمني

حوادث، به پيشامدهايي گفته مي شود که معمولاً ناگهاني اتفاق مي افتند و براي سلامتي انسان بسيار خطرناکند. حوادث، ممکن است طبيعي و غيرقابل پيشگيري باشند که اصطلاحاً به آن "بلا" مي گويند؛ مثل زلزله، سيل، طوفان، فعاليتهاي کوه آتش فشان. رعايت نکات ايمني از بسياري از حوادث جلوگيري مي کند.

پايان...